برگزاری پیش نشست دومین همایش بین المللی ساخت، توسعه و بازسازی عتبات عالیات در گذر تاریخ

به گزارش روابط عمومی دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان، دومین پیش‌نشست همایش «ساخت، بازسازی و توسعه عتبات عالیات در گذر تاریخ» در تاریخ ۱۷ مهرماه ۱۴۰۳ در پردیس شهید باهنر اصفهان برگزار شد. این نشست با حضور علی‌اکبر کجباف، رئیس دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان، حجت‌الاسلام علی‌اصغر حمزه، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، مدیر گروه و جمعی از اساتید، دانشجویان گروه معارف اسلامی و مسئولان استانی دانشگاه فرهنگیان و میهمانان دانشگاه اصفهان از جمله احمد عزیز خانی مدیر گروه هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاه اصفهان و اصغر منتظرالقائم استاد گروه تاریخ برگزار گردید.

در ابتدای برنامه، علی‌اکبر کجباف ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، به اهمیت و جایگاه همایش‌های علمی و فرهنگی در راستای تقویت پیوندهای دینی و تاریخی بین ملت‌های مسلمان به ویژه ایران و عراق اشاره کرد. وی همچنین بر نقش دانشگاه فرهنگیان در ترویج مباحث فرهنگی مرتبط با عتبات عالیات و توجه به این میراث عظیم اسلامی تأکید کرد.

در ادامه، حجت‌الاسلام علی‌اصغر حمزه به تشریح موضوع بازسازی و توسعه عتبات عالیات پرداخت و به اهمیت این مسئله در بستر تاریخ شیعه و فرهنگ اسلامی اشاره نمود. وی با بیان نقش کلیدی حاج قاسم سلیمانی در ایجاد امنیت و همبستگی بین ملت‌های منطقه، به بررسی ابعاد تمدنی بازسازی عتبات عالیات پرداخت و تأکید کرد که این امر نمادی از وحدت اسلامی و پیوند ملت‌هاست.

در بخش دیگری از این نشست، ۵ مقاله پژوهشی توسط اساتید و پژوهشگران ارائه شد که به ابعاد مختلف بازسازی عتبات عالیات و تاثیرات آن بر فرهنگ و تمدن اسلامی پرداختند. این مقالات شامل «جلوه‌های تمدنی توجه به بازسازی عتبات عالیات» نوشته یونس غفاری، «روابط ایران و عراق با تکیه بر نقش مردم کرمان و نقش کلیدی حاج قاسم سلیمانی» نوشته حجت‌الاسلام علی‌اصغر حمزه، «بازسازی عتبات و نقش آن در ترویج شیعه» نوشته نادعلی ذکاوتمند، «مهندسی فرهنگی در تمدن‌سازی عتبات عالیات» نوشته مهدی سلطانی رنانی و «حکومت ایرانی در نجف اشرف» نوشته حیدر الحدواری از کشور عراق بودند.

هر یک از این مقالات به بررسی جنبه‌های مختلف فرهنگی، تاریخی و اجتماعی بازسازی عتبات پرداخته و به نقش برجسته ملت‌ها در حفظ و گسترش فرهنگ اهل بیت(ع) تاکید داشتند. به عنوان مثال، مقاله یونس غفاری با بررسی جلوه‌های تمدنی عتبات، به ارتباط تاریخی این بازسازی‌ها با تمدن اسلامی اشاره داشت و اهمیت تداوم این اقدامات در تقویت هویت فرهنگی شیعی را برجسته کرد. همچنین مقاله حجت‌الاسلام حمزه با تأکید بر نقش مردم کرمان و حاج قاسم سلیمانی در تقویت روابط بین ایران و عراق، به بررسی ابعاد سیاسی و اجتماعی این موضوع پرداخت.

در پایان نشست، علی‌اکبر کجباف با تقدیر از سخنرانان و ارائه‌دهندگان مقالات، به نقش دانشگاه فرهنگیان در ترویج مباحث دینی و فرهنگی مرتبط با عتبات عالیات اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد که این پیش‌نشست‌ها گامی مؤثر در جهت برگزاری همایش‌های بین‌المللی و افزایش تبادلات علمی و فرهنگی بین ایران و عراق باشد. وی همچنین بر لزوم تداوم این دست از برنامه‌ها برای تقویت همبستگی بین مسلمانان تأکید کرد.

این نشست با حضور پرشور اساتید، دانشجویان و مسئولان استانی دانشگاه فرهنگیان و با همکاری نهادهای علمی و فرهنگی مرتبط برگزار گردید و از اهمیت بالایی در تقویت پیوندهای فرهنگی و دینی بین دو ملت ایران و عراق برخوردار بود.

معرفی همایش

حرم‌های مطهر ائمه معصومین (ع) از دیرباز، همواره مورد توجه و عنایت مسلمانان و به ویژه شیعیان جهان بوده‌اند. این بقاع متبرکه، به عنوان نگین‌های تابناک جهان اسلام و قبله‌گاه دل‌های عاشقان و شیفتگان مکتب نورانی اهل بیت (ع)، در طول تاریخ با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه شده‌اند و بارها مورد هجوم و تخریب دشمنان قرار گرفته‌اند. با این حال، عشق و ارادت شیعیان به خاندان رسالت، باعث شده است تا این اماکن مقدس، پس از چندی دوباره مرمت، بازسازی و احیا شوند. بی تردید تداوم و تعالی این مجاهدت خالصانه و نیز مقابله با تحریفات دشمنان خدا و اهل بیت علیهم السلام در جنگ رسانه‌ای، نیازمند فرهنگ سازی و جامعه پذیری در پرتو تبیین صحیح و عالمانۀ آن برای آحاد مردم بخصوص نسل جوان امروز است. همایش بین‌المللی «ساخت، توسعه و بازسازی عتبات در گذر تاریخ» با هدف بررسی و تبیین ابعاد مختلف این موضوع، از منظر تاریخی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری برگزار می‌شود. این همایش فرصتی ارزشمند برای تبادل آرا و نظرات پژوهشگران، هنرمندان، خادمان عتبات عالیات و عموم علاقه‌مندان به تاریخ، هنر و فرهنگ اسلام ناب محمدی (ص) و تجربۀ سفری معنوی و پر بار در دل تاریخ و تمدن شکوهمند اسلامی را فراهم آورد. امید که بتوانیم در ترویج فرهنگ زیارت و بازسازی اماکن مقدسه و نیز تعمیق باورهای دینی و مذهبی گامی مؤثر برداریم.
 

محورهای همایش

سیاسی - اجتماعی:

• تاریخچه و قدمت عتبات عالیات از نخستین بناها تا دوران معاصر در آیینه اسناد و مدارک
• نقش حکومت‌ها و کارگزاران جهان اسلام، سلاطین و پادشاهان، در عمران، توسعه و اداره عتبات در طول تاریخ
• جایگاه مقاومت اسلامی، مدافعان حرم و سیاست‌های منطقه‌ای در حراست از عتبات عالیات و هویت شیعی
• مردم‌شناسی و مردم‌نگاری با تکیه بر جایگاه خیرین، موقوفات، نذورات، آداب و رسوم در توسعه عتبات
• پیاده‌روی اربعین، موکب داری و تأثیرات کمّی و کیفی آن بر توسعه و بازسازی عتبات عالیات

فرهنگی- هنری:

• نقش ملل اسلامی در تحولات فکری و فرهنگی، انتشار کتب و مجلات در عتبات
• جایگاه علما و مراجع دینی در توانمندسازی حوزه‌ها، احیای علوم اسلامی و ترویج فرهنگ زیارت در عتبات
• سیر تحول معماری و هنر اسلامی، تکنیک‌ها، مصالح و فناوری‌های مورداستفاده در فرآیند بازسازی، مرمت و توسعه عتبات عالیات
• نقش هنرمندان و بازتاب رسانه‌ای فعالیت‌های انجام شده در زمینۀ مرمت و توسعه عتبات عالیات
• میراث ملموس و ناملموس عتبات عالیات در آیینه موزه‌ها، نسخ خطی، شعر، ادبیات، صنایع دستی و ...

اقتصادی:

• نقش اصناف، بازاریان، تجار و صنعتگران در توسعه و بازسازی عتبات
• تأثیر بازسازی و توسعه عتبات در رونق اقتصادی و توسعه گردشگری مذهبی