پل خواجو
پل خواجو از شاهکارهای زمان شاه عباس دوم است که بر روی زاینده رود ساخته شده است. پل خواجو یا پل بابا رکن الدین عملکردهایی مانند سد و تنظیم جریان آب داشته است. این پل از لحاظ معماری، استحکام و تقارن بینظیر است. پل خواجو در ۱۵ دی ۱۳۱۰ ثبت ملی شده است. وسط پل برای اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او ساختمانی به نام بیگربیکی بنا شد. این ساختمان اکنون هم وجود دارد و طاقهای آن دارای تزئینات نقاشی است.
پل خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشیکاری آن از دیگر پلهای زاینده رود مشهورتر است. این پل که در دوران صفوی یکی از زیباترین پلهای جهان بهشمار میرفت، بیشتر به منزله سد و بند بودهاست. در میان هریک از دو ضلع شرقی و غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است. این ساختمان که -شاه نشین- نامیده میشود، در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه مصنوعی به این مکان فراخوانده میشدند. یک نیمکت سنگی تمام چیزی است که از صندلی پادشاه باقیماندهاست. به سخن پروفسور اپهام پوپ و ژان شاردن، پل خواجو (یک اثر تاریخی اوج معماری پل فارسی و یکی از جالبترین پلهایی است که وجود دارند … که در کل آن ضرباهنگ و شرافت و عزت و ترکیب شادترین قوام، ابزار، زیبایی، و تفریح و سرگرمی وجود دارد.)
این پل دارای ۲۴ دهانه است که از مکعبهای به دقت تراشخورده ساخته شده و در بخش میانی، با سدهای چوبی برای گرفتن جلو رودخانه مسدود گردیدهاست. خواجو یکی از پلهایی است که در تنظیم جریان آب در رودخانه به دلیل وجود دروازه بند یا دریچه در زیر قوسهایش نقش داشتهاست. هنگامی که دریچههای سد بسته میشدهاست، سطح آب در پشت پل بالا آمده، امکان ایجاد دریاچه در پشت پل مهیا میشدهاست. بنای این سد و دریاچه برای این بوده که منظرهای جهت عمارات و باغهای واقع در آن محل باشد و در هنگام جلوس در آن عمارات و باغات از منظره دریاچهای که با بستن سد ایجاد میگردید لذت برند. در حقیقت با مسدود کردن دهانههای زیرین پل خواجو، قسمت غربی آن به صورت دریاچه کوچکی در میآید. در دوره شاه عباس دوم در مواقعی که در کاخهای هفت دست و آئینهخانه مراسم رسمی برپا بودهاست پل خواجو تخته بند میشدهاست و قسمتی از رودخانه که در مقابل کاخهای سلطنتی واقع بودهاست به صورت دریاچه درمیآمده، و بروی آبهای این دریاچه مراسم آتش بازی به عمل میآمدهاست. در واقع کارکرد اصلی این سد و تخته بند کردن، ایجاد دریاچه جهت جشنها و مراسمهای شاهی بودهاست.
پل خواجو از شاهکارهای زمان شاه عباس دوم است که بر روی زاینده رود ساخته شده است. پل خواجو یا پل بابا رکن الدین عملکردهایی مانند سد و تنظیم جریان آب داشته است. این پل از لحاظ معماری، استحکام و تقارن بینظیر است. پل خواجو در ۱۵ دی ۱۳۱۰ ثبت ملی شده است. وسط پل برای اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او ساختمانی به نام بیگربیکی بنا شد. این ساختمان اکنون هم وجود دارد و طاقهای آن دارای تزئینات نقاشی است.
پل خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشیکاری آن از دیگر پلهای زاینده رود مشهورتر است. این پل که در دوران صفوی یکی از زیباترین پلهای جهان بهشمار میرفت، بیشتر به منزله سد و بند بودهاست. در میان هریک از دو ضلع شرقی و غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است. این ساختمان که -شاه نشین- نامیده میشود، در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه مصنوعی به این مکان فراخوانده میشدند. یک نیمکت سنگی تمام چیزی است که از صندلی پادشاه باقیماندهاست. به سخن پروفسور اپهام پوپ و ژان شاردن، پل خواجو (یک اثر تاریخی اوج معماری پل فارسی و یکی از جالبترین پلهایی است که وجود دارند … که در کل آن ضرباهنگ و شرافت و عزت و ترکیب شادترین قوام، ابزار، زیبایی، و تفریح و سرگرمی وجود دارد.)
این پل دارای ۲۴ دهانه است که از مکعبهای به دقت تراشخورده ساخته شده و در بخش میانی، با سدهای چوبی برای گرفتن جلو رودخانه مسدود گردیدهاست. خواجو یکی از پلهایی است که در تنظیم جریان آب در رودخانه به دلیل وجود دروازه بند یا دریچه در زیر قوسهایش نقش داشتهاست. هنگامی که دریچههای سد بسته میشدهاست، سطح آب در پشت پل بالا آمده، امکان ایجاد دریاچه در پشت پل مهیا میشدهاست. بنای این سد و دریاچه برای این بوده که منظرهای جهت عمارات و باغهای واقع در آن محل باشد و در هنگام جلوس در آن عمارات و باغات از منظره دریاچهای که با بستن سد ایجاد میگردید لذت برند. در حقیقت با مسدود کردن دهانههای زیرین پل خواجو، قسمت غربی آن به صورت دریاچه کوچکی در میآید. در دوره شاه عباس دوم در مواقعی که در کاخهای هفت دست و آئینهخانه مراسم رسمی برپا بودهاست پل خواجو تخته بند میشدهاست و قسمتی از رودخانه که در مقابل کاخهای سلطنتی واقع بودهاست به صورت دریاچه درمیآمده، و بروی آبهای این دریاچه مراسم آتش بازی به عمل میآمدهاست. در واقع کارکرد اصلی این سد و تخته بند کردن، ایجاد دریاچه جهت جشنها و مراسمهای شاهی بودهاست.
نمایش روی نقشه