مدیریت امور پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان

فرخنده عید مبعث رسول اکرم حضرت محمد بن عبدالله(ص) بر مسلمین جهان تبریک و تهنیت باد.

مفهوم شناسی

 

مبعث اسم زمان از ریشه بعث است، و بَعْث در لغت برانگیختن و روانه کردن چیزى است [۱] بِعْثَت در فرهنگ اسلامى عموما به معنای برانگیختن و برگزیدن پیامبران از سوی خداوند برای هدایت مردم است که آغاز رسالت هر پیامبر است[۲].

تاریخ بعثت پیامبر اکرم(ص)

مطابق روایت فریقین آن حضرت به هنگام بعثت چهل ساله بود.

چگونگی بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

مطابق با آنچه در منابع آمده است در حالی که آن حضرت در غار حرا در حوالی مکه معظمه به عبادت و نیایش می پرداخت، جبرئیل بر وی نازل شد و بر وی آیاتی از قرآن مجید را به عنوان طلیعه نبوت نازل نمود. نخستین آیاتی که بر آن حضرت فرود آمد، آیه های سوره 96 قرآن مجید یعنی سوره علق بود.[۴

امام حسن عسکرى علیه السّلام در توصیف بعثت نبى اکرم صلّى اللّه علیه و آله بود، می فرماید: «... تا این که به چهل سالگى رسید، و خداوند قلب کریمش را بهترین و والاترین و خاشع ترین و مطیع ترین قلب ها یافت. پس به درهاى آسمان اجازه داد و آنها بازشدند و به ملائکه اجازه داد و آنها نازل شدند و در این حال محمد صلّى اللّه علیه و آله به آنها مى نگریست. پس رحمت از طرف عرش بر وى نازل شد و او به روح الامین، جبرئیل- طاووس ملائکه- نگاه مى کرد، جبرئیل نزد او فرود آمد و دستش را گرفت و تکان داد و گفت: اى محمد! بخوان، محمد فرمود: چه چیزى را بخوانم؟ گفت: اى محمد!اِقْرَاْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَقَ * خَلَقَ الْاِنسانَ مِنْ عَلَقَ * اِقْرَا وَ رَبُّکَ الْاَکْرَمُ * اَلَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ...». (قرآن را) به نام پروردگارت- که هستى را آفرید- بخوان همو که انسان را از خون بسته آفرید. بخوان که پروردگارت از همه ارجمندتر است. همو که با قلم تعلیم داد و آن چه را که انسان نمى دانست به او آموخت.

سپس آنچه را که مى بایست بر او نازل کرد و خودش به سوى پروردگارش بالا رفت.

محمد صلّى اللّه علیه و آله از کوه پایین آمد در حالى که عظمت خداوند و جلالت ابّهت الهى او را مدهوش خود کرده بود و به تب و لرز دچار شده بود. چیزى که اضطرابش را بیشتر مى کرد، این بود که مى ترسید، قریشیان او را تکذیب کرده و او را به دیوانگى نسبت دهند، در حالى که او عاقل ترین مردم و گرامى ترین آنان بود و مبغوض ترین چیزها در نظر او شیاطین و اعمال دیوانگان بود؛ بنابراین، خداوند اراده کرد که قلبش را مملوّ را شجاعت نماید و به او فراخى دل عنایت فرماید. براى همین از کنار هر سنگ و درختى که ردّ مى شد، مى شنید که مى گفتند:

[۵السّلام علیک یا رسول اللّه» .

به روایتی، جبرئیل امین با هفتاد هزار فرشته و میکائیل با هفتاد هزار فرشته فرود آمدند و برای آن حضرت، کرسی عزت و کرامت آوردند و تاج نبوت و رسالت را بر سر آن بزرگوار گذاشتند و لوای حمد را به دستش داده و گفتند بر فراز این کرسی برو و خدایت را سپاس گو. به روایت دیگر آن کرسی از یاقوت سرخ و پایه ای از آن از زبرجد و پایه ای از مروارید بود و چون فرشتگان به سوی آسمان صعود کردند، آن حضرت از کوه حرا پایین آمد و انوار جلال او را فراگرفته بود، به طوری که کسی توان نظر کردن به چهره مبارکش را نداشت و بر هر درخت گیاه و سنگی که می گذشت، وی را سجده می کردند و با زبان فصیح می گفتند: السلام علیک یا نبی الله، السلام علیک یا رسول الله.

همین که وارد خانه شد از نور چهره مبارکش خانه خدیجه کبری سلام الله علیها منور شد و آن بانوی پرهیزکار پرسید: ای محمد! این چه نوری است که در تو مشاهده می کنم؟ حضرت فرمود: این نور پیامبری است، بگو: لا اله الله، محمد رسول الله. خدیجه گفت: من سال هاست که پیامبری تو را می دانم و هم اکنون نیز شهادت می دهم که خدایی جز خداوند یکتا نیست و تو رسول و پیامبر خدایی. بدین گونه خدیجه نخستین کسی بود که به همسرش حضرت محمد صلی الله علیه و آله ایمان آورد.[۶

از میان مردان نیز امام علی بن ابی طالب علیه السلام، به محض دیدن چهره نورانی پیامبر صلی الله علیه و آله به وی ایمان آورد و شهادتین را بر زبان جاری کرد. از آن پس پیامبر صلی الله علیه و آله در کنار خانه خدا نماز می گذارد و خدیجه سلام الله علیها و علی علیه السلام بر او اقتدا می کردند و نماز می خواندنداین سه نفر، با جان و مال و هستی خویش اسلام را پرورانده و فراگیر نمودند[7

 1-مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانی، ج 1، ص 132

2-اسلام پدیا، مفهوم شناسی بعثت- 

 3-تاریخ تحقیقى اسلام( موسوعة التاریخ الاسلامى )، ج 1، ص: 315

4-فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 93؛ تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 385.

 5-تاریخ تحقیقى اسلام( موسوعة التاریخ الاسلامى )، ج 1، ص: 316، به نقل از بحار الانوار، ج 18، ص 206

 6-منتهی الآمال، ج 1، ص 47.

 7-فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، ص 95.